Tijdens en na de “preek” merkte ik dat mijn persoonlijke verhaal indruk maakte. Het was juist in deze setting-de Evangelisch-Lutherse kerk- en in deze Regenboogviering, dat het verhaal bijzonder maakte.
Uit reacties na afloop van de voorganger en de kerkgangers bleek me dat.
Ook omdat religie en homoseksualiteit nog lang niet overal vrienden zijn, is het van belang dat wij queer mensen en vooral roze ouderen, ons laten horen en zien. Zichtbaarheid op niet-voor- de -hand liggende plekken is volgens mij een goed middel om de acceptatie van queer–personen te bevorderen.
Preek Clem
Goedemorgen beste mensen,
Vijf en tachtig jaar geleden werd ik in Silvolde in de Achterhoek, geboren.
Vandaag mag ik enkele levenswijsheden en wat persoonlijke ontwikkelingen die ik in die jaren heb opgedaan met jullie delen.
Na een heerlijke onbezorgde jeugd volgde in mijn tienerjaren een periode van onzekerheid en eenzaamheid.
MUREN
Zonder omzichtigheid, zonder medelijden zonder schaamte
Bouwden ze dikke en hoge muren om mij heen
Nu zit ik hier en ben wanhopig. Ik kan nergens
anders aan denken: dit lot verteert mijn geest,
want vele dingen had ik buiten nog te doen.
Waarom heb ik niet opgelet toen ze muren bouwden.
Maar ik hoorde nooit enig gerucht, lawaai van de bouwers
Onmerkbaar sloten ze mij van de buitenwereld af.
Ik merkte dat ik anders was want ik merkte dat ik meer aangetrokken werd door jongens
Maar er was niemand met wie ik dat kon delen. Ik kon het geen plaats geven en ook geen naam. Ik kende niemand die daar ook mee worstelde. Ik had geen rolmodellen geen voorbeelden in mijn omgeving
De radio en de boeken boden ook geen opheldering. Onderdrukt verlangen speelde een hoofdrol. Ik was verliefd op een klasgenoot maar durfde dat niet te vertellen. We deden wel stiekem spelletjes.
Mijn ontluikende homoseksualiteit bleef voor de grote goegemeente verborgen.
Ik doorliep de middelbare school en ging naar de kweekschool, werd onderwijzer. En als onderwijzer leidde ik een dubbelleven
Door de week was ik de harde werker die maar geen vriendin kon krijgen,
in de weekenden ging ik op stap naar Amsterdam waar ik mijn homoseksuele gevoelens de vrije loop kon laten gaan.
Op mijn 32ste kwam ik uit de kast en vanaf die tijd was ik openlijk homo.
Ik voelde me bevrijd en gelukkig in mijn relatie met mannen.
Om me heen merkte ik en zag ik dat dat niet voor iedereen gold. Veel jongeren moesten knokken voor hun eigenheid en de samenleving accepteert het anders zijn maar nauwelijks of niet. We hebben het dan over de jaren 70.
Op mijn werk ondervind ik weinig weerstand rondom mijn geaardheid. Ik richt er zelfs een potten en flikkers werkgroep op. Begin jaren 80 ga ik bij een theatergroep. De mannen van daarnet. We werken doelbewust met onze voorstellingen aan bewustwording en informatie over allerlei facetten omtrent homoseksualiteit. We deden dat met teksten, beelden en poëzie:
Allerlei dichters citeerden we om onze ideeën te verbeelden.
Kavavis
Verborgenheden
Laat niemand uit wat ik deed en zei
Proberen af te leiden wie ik was
Er was een belemmering, die vervormde
de daden en de wijze van mijn leven
Er was een belemmering, die weerhield mij
vele keren als ik wou gaan spreken
Mijn meest onopgemerkte daden,
en mijn meest verhulde geschriften-
daaruit alleen al zal men mij begrijpen.
Maar misschien is het niet zoveel moeite,
zoveel inspanning waard om mij te kennen.
Later – in een volmaakte samenleving –
zal stellig iemand anders zoals ik geschapen,
verschijnen en handelen in vrijheid.
Steeds meer ga ik inzien dat naast de persoonlijke strijd ook de samenleving moet veranderen.
Het is niet alleen acceptatie maar het is vooral iedereen een gelijkwaardige plaats geven. Dat wordt belangrijk voor mij.
Ik word actief binnen het COC in Nijmegen en word ook lid van de gemeentelijke adviesraad voor roze zaken. Probeer daarmee de belangen en de gelijkwaardigheid voor homo’s lesbo’s een transgenders te vergroten.
Naarmate ik zelf ook ouder wordt merk ik ook dat de positie van roze ouderen kwetsbaar is. Veel ouderen zijn nog onzichtbaar en zeker niet weerbaar. Het is een vergeten groep in de beginjaren van deze eeuw.
Ze zijn opgegroeid met het taboe op homoseksualiteit: Vooral niet over praten, verstop het maar, kijk uit. We bedenken met een werkgroep hier in Nijmegen de Roze loper. Een symbool voor de homovriendelijkheid binnen verpleging en verzorgingstehuizen
Veel roze ouderen verkeren daar ook vaak in een sociaal isolement. Die generatie, mijn generatie, heeft geen kinderen en geen kleinkinderen. In verzorgingstehuizen en verpleeghuizen leidt dit tot discriminatie en uitstoting.
Jij hoort er niet bij, Jij bent geen van ons De geringe weerbaarheid versterkt de eenzaamheid. De roze loper is inmiddels landelijk en internationaal gegaan.
In 2014 zijn door de landelijke overheid de bejaardenhuizen, verzorgingstehuizen, woonzorgcentra afgeschaft onder het mom van emancipatie en zelfredzaamheid werd deze vorm van groepswonen wegbezuinigd.
De effecten van deze verdwijning komen bij de roze ouderen extra sterk aan. Eenzaamheid en sociaal isolement werd nog groter. De afname van de mobiliteit en het langzaam wegvallen van vrienden en vriendinnen speelt hierbij ook een rol
De overheid was en is van mening dat de mantelzorg en de thuiszorg dit wegvallen van voorzieningen maar moet opvangen. Zelfregie is daarbij het toverwoord.
Heden ten dage zijn er gelukkig alweer nieuwe initiatieven ontstaan om aan deze situatie iets te veranderen. Zo is er de “gekozen familie” een op eigen initiatief samengestelde ontmoetingsgroep van roze ouderen die elkaar helpen bijstaan en in de gaten houden. Binnen de Kringen, een gespreksgroepenorganisatie vanuit kerkelijke oorsprong, komen ook initiatieven om het isolement te verkleinen bij regenboog senioren. De stichting roze 50+ bestaat nu alweer ruim tien jaar die zich met name richt op verzorgings- en verpleeginstellingen om daar de situatie van roze ouderen te verbeteren.
Particuliere initiatieven zien we ook ontstaan op dit moment. Er worden plannen ontwikkeld voor collectief wonen van roze senioren. Dat is niet voor iedereen financieel economisch weggelegd en de landelijke en gemeentelijke overheden zouden daar zelf ook initiatief rijker in kunnen worden.
Tot slot
In deze tijd Waarin individualisme en egocentrisme veelal de boventoon voeren moeten we wat mij betreft de solidariteit tussen de generaties leven in blijven blazen met ontmoeting, met het delen van ervaringen, met samen leven!
Niet naast elkaar maar homo’s lesbo’s transgenders en hetero’s met elkaar!
Dankuwel
